Một vài phút dưới ánh nắng mặt trời sẽ cung cấp một lượng vitamin D lành mạnh cho da, nhưng khi da thường phải tiếp xúc với tia UV trong nhiều giờ sẽ gây tổn thương DNA của tế bào. Đó là lý do tại sao kem chống nắng lại quan trọng đối với làn da như vậy.
Tất cả chúng ta đều đã nghe nói tầm quan trọng của việc bôi kem chống nắng để bảo vệ da, nhưng bạn có biết lý do cụ thể tại sao không? Nếu chúng ta không bôi kem chống nắng mỗi ngày thì sẽ như thế nào? Hãy cùng Neova Việt Nam tìm hiểu rõ hơn dưới bài viết này nhé!
Tổn thương DNA do tia cực tím gây ra là nguyên nhân chính gây ra chứng dày sừng quang hóa và sự tiến triển của nó thành ung thư da.
Tia UV ảnh hưởng đến da như thế nào?
Tia UV (từ tiếng Anh Ultraviolet) còn được biết đến với tên gọi khác là tia cực tím hay tia tử ngoại. Đây là một dạng sóng điện từ có bước sóng ngắn hơn cả ánh sáng tím nhất có thể nhìn thấy bằng mắt thường. Tia UV được phân loại thành 3 loại: UVA (bước sóng dài nhất), UVB và UVC (bước sóng ngắn nhất). UV-C không thể đi qua khí quyển và không gây nguy hại cho con người, trong khi UVA và UVB có thể gây ra các vấn đề về sức khỏe nếu tiếp xúc quá nhiều.
Một số thông tin hữu ích về tia UV (tia cực tím khi tiếp xúc với da)
- Ngay cả khi thời tiết u ám, có tới 80% tia nắng vẫn được da bạn hấp thụ.
- Tia UV có bước sóng ngắn hơn ánh sáng khả kiến và mặc dù bạn không thể nhìn thấy tia UV nhưng làn da của bạn vẫn có thể cảm nhận được nó.
- UVA hiện diện quanh năm, làm suy yếu cơ chế và phản ứng miễn dịch của da khiến da bị lão hoá, xuất hiện những đốm nâu và góp phần gây ung thư da.
- UVB hiện diện ở mức độ cao hơn trong những tháng mùa hè, gây tổn thương trực tiếp cho tế bào da, biểu hiện dưới dạng cháy nắng, gây viêm da và phồng các mạch máu dẫn đến tổn thương DNA. Cuối cùng, những tế bào đó có thể trở thành ung thư.
- 80 % lão hóa rõ ràng là do tia cực tím gây ra
Tác hại tia UV tới da
Tia UV là loại tia bức xạ có bước sóng ngắn hơn ánh sáng màu tím trong phổ điện từ nên có khả năng năng xuyên thấu vào tầng biên của da và gây ra các tác hại cho sức khỏe con người. Dưới đây là một số tác hại của tia cực tím đối với cơ thể:
Tia UV gây ung thư da
Tia UV là nguyên nhân chính gây ra ung thư da. Nguyên nhân là vì loại tia này có khả năng xuyên thấu vào tầng biên của da và tác động lên tế bào da. Điều này gây ra sự thay đổi trong cấu trúc của da, dẫn đến sự phát triển của các khối u.
Tia UV gây cháy nắng
Tia UVB có bước sóng ngắn hơn và có khả năng thâm nhập vào lớp da nông. Khi da tiếp xúc với tia UVB, các tế bào sẽ bị kích thích và sản xuất ra Melanin – một chất sắc tố màu nâu đen. Mục đích của việc sản xuất Melanin là bảo vệ da khỏi tác động của tia UV, nhưng đôi khi sản lượng được sản xuất không đủ để bảo vệ da. Khi đó, tế bào da sẽ bị tổn thương, gây ra hiện tượng cháy nắng trên da.
Tia UV khiến tổn thương hệ miễn dịch
Nếu tiếp xúc trực tiếp với tia tử ngoại trong thời gian đủ dài, các tế bào của hệ miễn dịch có thể bị tổn thương và gây ra sự suy giảm hoạt động của những tế bào này. Điều này dẫn đến sự suy yếu của hàng rào bảo vệ tự nhiên của cơ thể, làm mất đi khả năng chống lại các tác nhân gây bệnh. Từ đó, cơ thể sẽ tăng nguy cơ mắc các bệnh lý liên quan đến hệ miễn dịch, chẳng hạn như nhiễm trùng, bệnh lý về tế bào miễn dịch và ung thư.
Ngoài ra, tia UV cũng gây ra sự suy giảm của quá trình sản xuất vitamin D trong cơ thể. Đây là một loại vitamin quan trọng đối với sức khỏe của hệ miễn dịch. Việc suy giảm số lượng vitamin D khiến cho hoạt động của hệ thống miễn dịch bị ảnh hưởng trầm trọng.
Gây lão hoá da
Tiếp xúc nhiều với ánh nắng mặt trời mà không có hoặc có ít sự bảo vệ có thể gây tổn hại cho các tế bào như phá huỷ cấu trúc collagen và elastin trong da, làm mất đi độ đàn hồi của da, từ đó, gây ra các nếp nhăn, đốm nâu và sạm da.
Thực chất, Collagen và Elastin là hai loại protein quan trọng trong da, giúp da mềm mại và đàn hồi. Khi da tiếp xúc với tia cực tím, các tế bào da sẽ bị tổn thương. Điều này dẫn đến sự suy giảm của collagen và elastin. Khi đó, da sẽ có xu hướng bị chùng nhão, xuất hiện các vết chân chim, nếp nhăn và đốm nâu. Lão hóa sớm, được gọi là lão hóa do ánh nắng, thường gặp ở những người dành nhiều thời gian dưới ánh nắng mặt trời mà không dùng kem chống nắng – đặc biệt là ở độ tuổi 20 và 30.
Ngoài ra, tia cực tím cũng có thể kích thích sản xuất Melanin, gây ra sự sạm da và tăng nguy cơ mắc các vấn đề về da như tăng sắc tố, nám da và tàn nhang.
Kem chống nắng hoạt động như thế nào?
Kem chống nắng chứa các hợp chất hóa học (hữu cơ) hoặc vật lý (vô cơ) có tác dụng ngăn chặn tia cực tím, là ánh sáng có bước sóng ngắn hơn ánh sáng khả kiến (được chia thành tia cực tím A UVA1, UVA2, tia cực tím B [UVB] và tia cực tím C [UVC ]). Nói chung, bước sóng càng ngắn thì khả năng bức xạ ánh sáng gây ra tổn hại sinh học càng lớn. Bộ lọc chống nắng hoạt động chống lại bức xạ UVA1, UVA2 và UVB. Các bộ lọc hóa học, chẳng hạn như oxybenzone, avobenzone, octocrylene và ecamsule, là những hợp chất thơm hấp thụ bức xạ cực tím cường độ cao, dẫn đến kích thích lên trạng thái năng lượng cao hơn. Khi các phân tử này trở về trạng thái cơ bản, kết quả là sự chuyển đổi năng lượng được hấp thụ thành các bước sóng năng lượng thấp hơn, chẳng hạn như bức xạ hồng ngoại (tức là nhiệt).
Các bộ lọc chống nắng vật lý, chẳng hạn như titan dioxide và oxit kẽm, phản xạ hoặc khúc xạ bức xạ cực tím ra khỏi da. Tuy nhiên, các nghiên cứu thực nghiệm đã chỉ ra rằng khi kích thước hạt rất nhỏ, cơ chế hoạt động tương tự như cơ chế lọc hóa học. Cụ thể hơn, oxit kẽm micronized và titan dioxide hoạt động như kim loại bán dẫn, hấp thụ ánh sáng cực tím trong hầu hết phổ điện từ.
Nên bôi kem chống nắng như thế nào?
Các nghiên cứu quan sát đã chỉ ra rằng người tiêu dùng thường bôi kem chống nắng không đúng mức, với mức sử dụng tiêu chuẩn nằm trong khoảng từ 20% đến 50% lượng khuyến nghị. Tuy nhiên, sử dụng kem chống nắng có chỉ số SPF cao hơn có thể bù đắp cho việc bôi chưa đủ kem.
Học viện Da liễu Hoa Kỳ khuyến nghị sử dụng kem chống nắng thường xuyên có chỉ số SPF từ 30 trở lên cho mọi người thuộc mọi loại da. AAD khuyến nghị sử dụng 1 ounce kem chống nắng cho toàn bộ cơ thể người lớn và bôi lại thường xuyên (cứ sau hai giờ hoặc thường xuyên hơn trong trường hợp đổ mồ hôi hoặc tiếp xúc với nước).
Hiệu quả và an toàn của việc sử dụng kem chống nắng thường xuyên
Sử dụng thường xuyên kem chống nắng phổ rộng với hệ số chống nắng (SPF) ít nhất là 30 (theo khuyến nghị của AAD) là một phần của chế độ bảo vệ khỏi ánh nắng, bao gồm việc sử dụng quần áo bảo hộ, mũ, kính râm, tránh ánh nắng mặt trời và tìm bóng râm để nghỉ.
Các thử nghiệm đối chứng ngẫu nhiên lớn đã chứng minh rằng việc giảm tiếp xúc với ánh nắng mặt trời thông qua việc sử dụng kem chống nắng phổ rộng, SPF cao theo chỉ dẫn sẽ làm giảm cháy nắng và lão hóa do ánh sáng, giảm khối u ác tính và ung thư biểu mô tế bào sừng cũng như sự phát triển của dày sừng quang hóa, các tổn thương được coi là tổn thương tiền ung thư dẫn đến SCC. Theo Tổ chức Ung thư Da, sử dụng kem chống nắng thường xuyên hàng ngày có thể làm giảm nguy cơ phát triển ung thư biểu mô tế bào vảy (SCC) khoảng 40% và giảm 50% nguy cơ u ác tính.
Tổ chức Chăm sóc Da ước tính rằng 90% quá trình lão hóa xuất phát từ thời gian bạn phơi nắng. Thoa kem chống nắng hàng ngày giúp bạn tránh khỏi những tổn thương có thể nhìn thấy sau nhiều năm.
Công nghệ chống nắng tiềm năng và tối ưu
Photolyase và chất chống oxy hóa (vitamin C, vitamin E, selen và polyphenol được tìm thấy trong chiết xuất trà xanh) đang nổi lên như những tác nhân tiềm năng bảo vệ ánh sáng tại chỗ và không tại chỗ.
Photolyase – nhân tố đắt giá trong kem chống nắng
Photolyase (anacystis nidulans) là một enzyme sửa chữa DNA được kích hoạt bằng ánh sáng có nguồn gốc từ sinh vật phù du và được biểu hiện dưới dạng tảo lam. Nó được gói gọn trong liposome thực vật. Sau khi được thoa lên da, nó sẽ giúp cơ thể loại bỏ DNA bị hư hại do tiếp xúc với tia cực tím, từ đó làm chậm quá trình lão hóa.
Các nghiên cứu về chiếu xạ đã chỉ ra rằng việc bổ sung các enzym sửa chữa DNA (photolyase và T4 endonuclease V) vào kem chống nắng thông thường có thể làm giảm tổn thương phân tử do tia UVR gây ra cho vùng da tiếp xúc ở mức độ lớn hơn so với chỉ dùng kem chống nắng thông thường.
Photolyase được kích hoạt bởi chính năng lượng ánh sáng xanh/gần UV. Tức là chính việc tiếp xúc với ánh nắng mặt trời hàng ngày sẽ kích hoạt quá trình loại bỏ tổn thương DNA khi bôi kem chống nắng có Photolyase.
Neova DNA Damage Control là dòng kem chống nắng đặc biệt từ nhà Neova sau hơn 20 năm nghiên cứu đã được cấp bằng sáng chế năm 2016. Đây là dòng sản phẩm chiến lược của Neova được tích hợp 2 enzyme sửa chữa DNA (Endosomes, Photolysomes) và EGT (chất siêu chống oxy hóa mạnh) có thể giải quyết các tổn thương DNA từ ánh sáng mặt trời nhân lên rất nhiều lần so với kem chống nắng đơn thuần. Kem chống nắng Neova giúp ngăn ngừa, tái sinh các tế bào da, bảo vệ da tối đa khỏi tác hại của tia UVR và ngăn ngừa ung thư da.
Có một quan niệm sai lầm phổ biến rằng kem chống nắng chỉ cần được thoa vào những ngày nắng nóng của mùa hè hoặc dành cả ngày ở ngoài trời. Tuy nhiên, bức xạ tia cực tím không chỉ xuất hiện vào những ngày ấm áp. Việc chống nắng cần phải được quan tâm hàng ngày và trong tất cả các mùa. Hãy bắt đầu bảo vệ làn da của bạn khỏi tác hại của ánh nắng mặt trời và giảm thiểu nguy cơ ung thư da bằng cách sử dụng kem chống nắng cho mặt và cơ thể. Hãy nhớ rằng việc chống nắng là cần thiết ở mọi lứa tuổi. Sử dụng kem chống nắng hàng ngày như một phần quan trọng trong quy trình chăm sóc da hàng ngày để giảm nguy cơ ung thư da, cháy nắng cũng như giảm tỷ lệ xuất hiện các vết đen, đổi màu và các dấu hiệu lão sớm.
Tài liệu tham khảo: